Η «Απογευματινή» των αντιφάσεων

Την Πέμπτη 27 Ιουνίου η Εθνική Τράπεζα βγάζει στο «σφυρί» τον τίτλο της «Απογευματινής». Τιμή εκκίνησης είναι τα 148.000 ευρώ, ενώ η «Απογευματινή της Κυριακής» ξεκινά από 20.000 και η «Κυριακάτικη Απογευματινή» από ένα ευρώ!

Μπορεί οι τίτλοι να βγαίνουν στο σφυρί τα αποτυπώματα που άφησε στον ελληνικό τύπο αυτή η εφημερίδα δεν μπορούν να σβηστούν. Όπως και τα χρέη στους εργαζόμενους φυσικά.

Όλα ξεκίνησαν από ένα πείσμα του Νάσου Μπότση. Μαζί με τον αδελφό του Διονύση είχαν την «Ακρόπολη» που… έσκιζε. Ανήσυχο πνεύμα ο Νάσος θέλησε να δοκιμάσει κάτι άλλο, λιγότερο πολιτικό και περισσότερο κοινωνικό. Το 1951 προσέλαβε μια μικρή ομάδα συνεργατών, τον Σάββα Κωνσταντόπουλο, τον Όθωνα Καμπάνη τον Κώστα Τριανταφυλλίδη και τον Γιάννη Κοκκινάκη. Άρχισαν να σχεδιάζουν ένα λαϊκό φύλλο και στις 20 Οκτωβρίου 1952  ημέρα Δευτέρα το παρουσίασαν στα περίπτερα.

Η πρώτη αντίφαση  βρίσκεται στο δίδυμο της κορυφής. Ο Σάββας Κωνσταντόπουλος είχε περάσει αρκετά νέος από την αριστερά για να καταλήξει στα στερνά του χουντικός. Εκείνη την εποχή ήταν ένας δημοσιογράφος με άποψη, επιρροή και φανατικός αντικομμουνιστής. Ο αρχισυντάκτης του Όθων Καμπάνης ήταν το ακριβώς αντίθετο. Ταγμένος στην αριστερά, αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης στις γραμμές του ΕΑΜ αντιμετωπιζόταν καχύποπτα από το κατεστημένο της εποχής. Είχε όμως πάντα την… ομπρέλα του Μπότση να τον προστατεύει.

Η εφημερίδα με πανελλαδική κυκλοφορία 21.838 φύλλα που είχε το 1952 έκλεισε στην 4^η θέση μεταξύ των απογευματινών φύλλων. Ακόμα τη «μερίδα του λέοντος» την κρατούσαν τα πρωινά φύλλα. Ο κόσμος αγόραζε εφημερίδα πηγαίνοντας στη δουλειά του, άσχετα εάν τη διάβαζε το μεσημέρι!

Το 1955 περνά τη «Βραδυνή» και βρίσκεται στην 3^η θέση, πίσω από την Αθηναϊκή και Τα Νέα με 24.088 φύλλα.

Η λαϊκή γραμμή της, οι έρευνες για την Σπυριδούλα, την υπηρέτρια που σιδέρωσαν τα αφεντικά της, η απαγωγή της Τασούλας στην Κρήτη, τα Σεπτεμβριανά ήταν γεγονότα που συγκίνησαν το κοινό, την έφεραν το 1960 στην 2^η θέση με  40.508 φύλλα πίσω από Τα Νέα.

Οι εκλογές του ’63, η άνοδος της Ενωσης Κέντρου και η αποστασία δεν επηρέασαν την κυκλοφορία της, αλλά εκτόξευσαν τον Κεντροαριστερό τύπο. Η «απειλή» για την «Απογευματινή» ερχόταν από τη «Μεσημβρινή» που ήταν πιο μοντέρνα, είχε περισσότερο νεύρο και σίγουρα θα την ήθελε ο Μπότσης περισσότερο από το δημιούργημα του που γινόταν καθημερινά λιγότερο λαϊκή και περισσότερο πολιτική εφημερίδα. Παρ΄όλα αυτά το χρονογράφημα του Αλέκου Σακελλάριου και οι αστυνομικές ιστορίες του Γιάννη Μαρή, ακόμη και σε μορφή κόμικ είχαν φανατικούς θαυμαστές.

Οι κόντρες Μπότση – Κωνσταντόπουλου οδήγησαν τον δεύτερο στην απόφαση να εκδώσει τον «Ελεύθερο Κόσμο» (1965). Τη θέση του διευθυντή ανέλαβε ο Όθων Καμπάνης. Η εφημερίδα το 1966 είχε μέση ημερήσια κυκλοφορία 48.773 φύλλα κι ήταν 4^η μεταξύ των απογευματινών.

Το πραξικόπημα της 21^ης Απριλίου δεν έφερε τα πάνω κάτω μόνο στη πολιτική ζωή, αλλά και στον Τύπο. Η Ελένη Βλάχου έκλεισε  «Καθημερινή» και «Μεσημβρινή» κι ο Μπότσης ήταν έτοιμος να πάρει στη δική του εφημερίδα ότι καλύτερο διέθεταν οι ανταγωνιστές του. Κινήθηκε έξυπνα. Έκλεισε συνεργασία με τον Αλέκο Φιλιππόπουλο, από τα ηγετικά στελέχη της «Μεσημβρινής» κι από τον Δεκέμβριο του 1967 το έριξε στις μεταγραφές. Φρέντυ Γερμανός, ΚΥΡ. Σκουλάς, Αλέκος Λιδωρίκης, Ελένη Χαλκούση και πολλοί άλλοι βρήκαν «στέγη» στην «Απογευματινή» που ζει τις ένδοξες μέρες της,

Η κυκλοφορία αυξάνει κατά 40% μέχρι τον Δεκέμβριο του 1967. Η πρωτιά έρχεται το 1969 (145.348 φύλλα), ενώ το 1974 θα ξεπεράσει το φράγμα των 200.000 φύλλων την ημέρα (205.346). Η Απογευματινή τυπώνεται σε τρία διαφορετικά πιεστήρια για να προλάβει το μεγάλο τιράζ, ο Μπότσης μοιράζει πριμ κι όλα δείχνουν να πηγαίνουν «πρίμα».

Η Απογευματινή του 1971

Η Μεταπολίτευση φέρνει στο προσκήνιο έναν επικίνδυνο ανταγωνιστή που έπειτα από 9μηνη απαγόρευση κυκλοφορίας εξαργυρώνει την αντιστασιακή της δράση με κυκλοφορίες που ανταγωνίζονται ευθέως τις «καλές μέρες» της «Απογευματινής».  Είναι η «Βραδυνή»

Το 1975 μετά την μεγάλη απεργία των δημοσιογράφων ο Αλέκος Φιλιππόπουλος δηλώνει έτοιμος να λανσάρει ένα νέο προϊόν. Πολιτική κεντροαριστερή εφημερίδα χωρίς τις αμαρτίες της χούντας. Συμφωνεί με τον Κίτσο Τεγόπουλο παίρνει 30 από τους καλύτερους συντάκτες της «Απογευματινής» και βγάζει την «Ελευθεροτυπία».

Ο Μπότσης σηκώνει τα μανίκια. Κλείνει συμφωνία με τον Χρήστο Πασαλάρη, διευθυντή της «Βραδυνής» που είχε παραιτηθεί τον Δεκέμβριο του ΄74 λόγω διαφωνιών με τον Αθανασιάδη ως προς τη γραμμή της εφημερίδας.

Το πρώτο φύλλο της εφημερίδας στις 20 Οκτωβρίου 1952

Η «Απογευματινή» παρά την πίεση που δέχεται και την απώλεια «δυνατών υπογραφών» στέκεται στα πόδια της. Ο Πασαλάρης αναβαθμίζει τον Ανδρέα Μπόμη σε αρχισυντάκτη. Μέχρι τότε είχε την ευθύνη των «Ψιθύρων» και των αθλητικών σελίδων, κάνει τον Γιάννη Βούλτεψη, δυναμικό ρεπόρτερ της «Αυγής» προδικτατορικά υπεύθυνο ρεπορτάζ και δίνει ευκαιρία στον Γιώργο Γαβαλά να αναδειχτεί στην ύλη. Στόχος μια εφημερίδα με ελάχιστη πολιτική και πολλά θέματα της καθημερινότητας. Ψηλά στην ατζέντα και η γυναικεία απελευθέρωση. Έρευνες για θέματα ταμπού γύρω από το σεξ  αναδεικνύονται δημοσιογραφικά και φωτογραφικά. «Εφημερίδα της τσόντας» την αποκαλούν οι ανταγωνιστές, αλλά το δελτίο μένει σταθερά πάνω από τα 100.000 φύλλα.

Αντίφαση δεύτερη. Κι εδώ η εφημερίδα στηρίζεται σε ανθρώπους της Αριστεράς. Από εκεί (Ριζοσπάστης) πέρασε ο Χρήστος Πασαλάρης, εκεί θήτευσε κι ο Γιάννης Βούλτεψης, πατέρας της Σοφίας, σημερινής βουλευτού

Το 1983 ο Πασαλάρης και το επιτελείο του φεύγουν για να βγάλουν με τον Βουδούρη τον «Ελεύθερο Τύπο», τους ακολουθούν πολλοί συντάκτες. Είναι η δεύτερη μεγάλη έξοδος, αλλά ο νέος διευθυντής, ο Ιάσων Μοσχοβίτης καταφέρνει όχι μόνο να συγκρατήσει την κυκλοφορία, αλλά και να αυξήσει τα φύλλα! Εχει μεσολαβήσει ο θάνατος των αδελφών Μπότση, και η δολοφονία του Νίκου Μομφεράτου. Οι διάδοχοί του προωθούν στην διεύθυνση της εφημερίδας τον Γιώργο Χατζηκωνσταντίνου με αρχισυντάκτη τον Κώστα Καττή. Τώρα η εφημερίδα ανήκει στο Ιδρυμα Μπότση και στους κληρονόμους τους. Σιγά σιγά αρχίζουν τα προβλήματα. Ο «Ελεύθερος Τύπος»  παίρνει τα σκήπτρα στον κεντροδεξιό τύπο, οι αναγνώστες της εφημερίδας γερνάνε μαζί της και η πώληση στον κατασκευαστή Σαραντόπουλο αποδείχτηκε λανθασμένη κίνηση. Αποτέλεσμα τον Οκτώβριο του 2010 η «Απογευματινή» να κλείσει επειδή δεν υπήρχαν χρήματα να τυπωθεί! Ο μέσος όρος κυκλοφορίας το 2010 ήταν 8.316 φύλλα.